رگلاتور گاز خالص:
امروزه گاز ها به شکل های گوناگونی در صنایع و کاربرد های مختلف ایفای نقش می کنند. یکی از مهم ترین تجهیزات لازم برای کنترل گاز، رگلاتور ها می باشند. اما انتخاب رگلاتور مناسب امری حساس بوده و شامل پارامتر های قابل توجه متفاوتی است.
بدلیل گران بودن و همچنین استفاده گازهای خالص در موارد خاص، اصلی ترین هدف رگلاتورهای گاز خالص مقاومت در برابر نفوذ ناخالصی است. این تجهیزات به خالص نگه داشتن گاز کمک کرده و از ورود رطوبت، اکسیژن و سایز گاز های موجود در محیط به داخل سیستم جلوگیری می کند.
ویژگی های رگلاتور گاز خالص
جنس:
اولین نکته ای که برای انتخاب رگلاتور گاز خالص حائز اهمیت است، بررسی سازگاری مواد می باشد. در انتخاب جنس ماده برای هر قسمت باید توجه داشت که تمام قسمت هایی که با گاز در تماس هستند، نباید با آن درگیر واکنش شیمیایی شوند. به همین منظور رگلاتور های گاز خالص از جنس های برنج، استنلس استیل و آلومینیوم ساخته می شوند.
نوع بدنه:
بدنه ی این رگلاتور ها می تواند به دو صورت یکپارچه (Bar Stock) و ریخته گری تحت فشار (Forge Casting) ساخته شود. بدنه های یکپارچه فضای داخلی کمتری داشته و این امر به دلیل کاهش فضاهای مرده (Dead Space)، پاک سازی (Purge) راحت تری را نتیجه می دهد. همچنین ساختار فشرده فلز و زبری کمتر سطح در این روش ساخت، باعث جذب کمتر رطوبت و ناخالصی ها می شود.
دیافراگم:
در دیافراگم رگلاتور های گاز خالص عموما از جنس استنلس استیل یا هستلوی (Hastelloy) به جای الاستومرها استفاده می شود. این کار به این دلیل است که دیافراگم های الاستومری هنگام تعویض سیلندر، در تماس با هوا، ناخالصی را جذب و سپس درون سیستم رها می کنند. در حالی که در دیافراگم های استنلس استیل و هستلوی این اتفاق نمی افتد.
آب بندی (Sealing):
مناسب ترین نوع آب بندی برای این رگلاتورها، آب بندی فلز به فلز است. این امر از نفوذ هوا و سایر ناخالصی ها به داخل رگلاتور و همچنین فرار گاز به بیرون جلوگیری می کند. این در حالیست که آب بندی های الاستومری، حتی اگر با دیافراگم استنلس استیل استفاده شوند، قابل اتکا نخواهند بود، زیرا ممکن است طی زمان دچار پوسیدگی شوند.
تست نشتی:
تمامی رگلاتورهای گاز خالص در کارخانه ی سازنده توسط گاز هلیوم تست نشتی می شوند و بر روی این رگلاتورها برچسب تست نشتی نصب می گردد. انجام این تست برای این نوع رگلاتورها الزامی است و در زمان خرید این نوع رگلاتورها به وجود برچسب باید توجه داشت.
جمع بندی:
رگلاتور های گاز خالص در صنایع و کاربردهای بسیاری از جمله داروسازی، خودروسازی، فوق رسانا ها و آنالیز گاز مورد استفاده قرار می گیرد. در انتخاب این تجهیزات، باید به مواردی مثل جنس و روش ساخت بدنه و نوع دیافراگم و آب بندی توجه داشت. همچنین لازم به ذکر است که برای اطمینان حاصل کردن از درستی تجهیزات و سیستم انتاقال گاز، می توان از تست نشت هلیوم استفاده نمود.
نویسنده: سینا صادقیان، واحد فنی و مهندسی شرکت رایتک پویا / [email protected]
منابع:
مقالات شرکت GCE
مقالات شرکت BOC
مقالات شرکت MATHESON