گاز دی اکسید کربن CO2
جان بابتیست ون هلمون ، شیمیدان و فیزیکدان قرن هفدهم برای اولین بار گاز دی اکسید کربن را شناسایی کرد. او زغال چوبی را در یک محفظه بسته سوزاند و از اختلاف جرم آن با خاکستر تولید شده در آن فضای بسته متوجه ماده نامرئی شد. او به این نتیجه رسید که بخشی از زغال سنگ به یک ماده نامرئی تبدیل شده که آن را گاز نامید. دی اکسید کربن توسط دو عنصر کربن و اکسیژن تشکیل شده و با فرمول شیمیایی CO2 نشان داده می شود.
دی اکسید کربن در زندگی مردم نقشی اساسی دارد و گاز ی گلخانه ای (GHG) است که شرایط زندگی در زمین را حفظ می کند. این گاز بی بو (البته بوی کمی تحریک کننده دارد) ، بی رنگ و سنگین تر از هوا است. بد نیست بدانیم گاز دی ا اکسید کربن ماده ای غیر قطبی است و در دمای پایین تر از ۷۸- درجه سانتیگراد متراکم شده و جسم سفید رنگ جامدی به نام یخ خشک ایجاد می کند.
ویژگی های گاز دی اکسید کربن:
- گازی است بی بو (البته بوی کمی تحریک کننده دارد)
- گازی است بی رنگ
- سنگین تر از هوا
جدول درجه خلوص گاز دی اکسید کربن:
درجه خلوص | خلوص | (H2O (ppm | (O2 (ppm | (N2 (ppm | (CO (ppm | (NH3 (ppm | (NOX (ppm | (H2S (ppm | (SO2 (ppm | (O2+N2 (ppm | (CnHm (ppm | CnHm (as CH4) ppm | CnHm (as C16H34) ppm | Total Sulfur | Non-volatile residue | Halocarbons |
Carbon Dioxide 4.0 | ≥۹۹.۹۹ % | ≤۱۰ | ≤۱۰ | ≤۵۰ | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
Carbon Dioxide 4.5 | ≥۹۹.۹۹۵ % | ≤۵ | ≤۵ | ≤۱۰ | – | – | – | – | – | – | ≤۲ | – | – | – | – | – |
Carbon Dioxide 4.5 SFC | ≥۹۹.۹۹۵ % | ≤۱ | ≤۵ | – | – | – | – | – | – | – | – | ≤۵ | ≤۵۰ ppb | – | ≤۱ | ≤۱۰ ppb |
Carbon Dioxide 5.0 | ≥۹۹.۹۹۹ % | ≤۲ | ≤۲ | ≤۵ | ≤۱ | – | – | – | – | – | ≤۱ | – | – | – | – | – |
Carbon Dioxide 5.0 SFC | ≥۹۹.۹۹۹ % | ≤۱ | ≤۲ | – | – | – | – | – | – | – | – | ≤۱ | ≤۱۰ ppb | – | ≤۱ | ≤۲ ppb |
Carbon Dioxide (pharmaceutical grade) | ≥۹۹.۵ % | ≤۶۷ | – | – | ≤۵ | ≤۲۵ | ≤۲ | ≤۱ | ≤۲ | – | – | – | – | ≤۱ | – | – |
Carbon Dioxide (pharmaceutical grade) | ≥۹۹.۹۹ % | ≤۱۰ | – | – | ≤۵ | ≤۲۵ | ≤۲ | ≤۱ | ≤۲ | ≤۵۰ | – | – | – | ≤۱ | – | – |
نحوه نگهداری و حمل و نقل گاز دی اکسید کربن:
سیلندر | پالت | Drum tanks | ISO tanks | Tube trailer | Road tanker |
• | • | • |
استاندارد رنگ سیلندر گاز دی اکسید کربن:
رنگی که برای سیلندر این گاز خالص مورد استفاده قرار میگیردسبز خاکستری (کبود) رنگ است.
نماد خطرات و خواص شیمیایی:
از نظر خواص شیمیایی (Globally Harmonized System of classification of chemicals-GHS )
از نظر حمل و نقل و نگهداری گاز
سازگاری مواد (Material Compatibility):
نوع ماده | آلومینیوم | برنج | مس | کربن استیل | نایلون | پلی اتان | پلی وینیل کلراید | استنلس استیل | تفلون | مونل |
شرایط سازگاری | • | • | • | • | • | ▴ | • | • | • | • |
خنثی ▴
نامناسب ▪
استاندارد شیر سیلندر:
نوع اتصال | نوع کانکتور | کشور دارای استاندارد |
”۰.۸۲۵” – ۱۴ NGO | CGA320 | آمریکا |
”W 21.8 x 1/14 | DIN 477 No. 6 | آلمان |
W 0.860” x 14 TPI | BS 341 No. 8 | انگلستان |
”W 21.7 x 1/14 | UNI 4406 | ایتالیا |
W 30 x 2 | AFNOR-NF M | فرانسه |
صنایعی که از گاز دی اکسید کربن استفاده می کنند:
نویسنده: فریبرز جودکی، واحد فنی و مهندسی شرکت رایتک پویا / [email protected]
منابع:
مقلات شرکت Linde
مقالات شرکت Air Liquide